آرتروز زانو نوعی بیماری تخریبی مفصل زانو است که به دلیل تخریب تدریجی غضروف مفصل زانو رخ داده و منجر به ساییدگی استخوان های مفصل زانو می شود.
این عارضه یکی از شایع ترین دلایل بروز زانو و اختلالات حرکتی بخصوص در افراد میانسال و سالمند است.
غضروف بافتی با خاصیت ارتجاعی است که از استخوان ها در برابر ساییدگی محافظت کرده و به تسهیل حرکات مفصل کمک می کند.
از بین رفتن غضروف منجر به ساییده شدن استخوان ها بر روی هم شده که این وضعیت منجر به بروز درد ، التهاب ، تورم و محدود شدن دامنه حرکات زانو می شود.
اضافه وزن و افزایش سن از مهم ترین عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به آرتروز هستند.
آرتروز در مفصل زانو به دلیل وارد شدن فشار وزن به زانو و همچنین تحرک بالای آن نسبت به سایر مفاصل بدن شیوع بالاتری دارد.
امکان وارد شدن ضربه به زانو نیز بیش از سایر مفاصل بدن است که این امر نیز ریسک بروز آرتروز را افزایش می دهد.
شیوع آرتروز در بین خانم ها نیز بیش از آقایان است و هنوز علت خاصی برای آن مشخص نشده است.
علائم آرتروز زانو
- احساس درد در زانو که سبب بروز اختلال در عملکرد حرکتی فرد می شود.
- تورم و التهاب زانو
- خشکی و سفتی مفصل زانو که سبب کاهش انعطاف پذیری آن می شود.
- شنیده شدن صدا از مفصل زانو حین حرکت
- ناتوانی در خم و راست کردن زانو
- تشدید درد با حرکت و فعالیت
- ضعف عضلات مفصل زانو
- التهاب تاندون ها و بورس های زانو
دلایل و عوامل خطر
- افزایش سن یکی از مهم ترین عوامل افزایش دهنده خطر بروز آرتروز است بطوری که بر اساس آمارها بیش از ۸۰ درصد مبتلایان به آرتروز زانو را افرادی بالای ۶۵ سال تشکیل می دهند.
- خم و راست شدن مکرر زانو
- اضافه وزن نیز سبب وارد شدن فشار غیرطبیعی به زانو و افزایش خطر بروز آرتروز در این مفصل می شود.
- ابتلا به برخی بیماری ها مانند روماتیسم مفصلی یا مشکلات هورمونی
- آسیب دیدگی زانو مانند شکستگی و دررفتگی ، پارگی رباط ها و …
- عادات حرکتی نادرست مانند نشستن به شکل چهار زانو و دو زانو
- عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی ابتلا به اختلالات و مشکلات مفصلی
- اختلالات مادرزادی مفصل زانو مانند زانوی ضربدری ، زانوی پرانتزی و …
درمان آرتروز زانو
بیمار باید میزان فعالیت های خود را کاهش داده و از انجام فعالیت هایی مانند خم کردن زانو و نشستن به وضعیت دو زانو یا چهار زانو اجتناب کند.
کاهش وزن در آن دسته از مبتلایانی که ئچار اضافه وزن هستند کمک زیادی به فرایند بهبودی و جلوگیری از پیشرفت بیماری می کند.
استفاده از کمپرس گرم و یا سرد نقش موثری در کمک به کاهش درد و التهاب در زانو دارند.
استفاده از وسایلی مانند عصا و واکر برای کمک در راه رفتن و جلوگیری از وارد شدن فشار به زانو ها ممکن است توسط پزشک یا فیزیوتراپیست توصیه شود.
فیزیوتراپی زانو و انجام تمرینات ورزشی مخصوص زانو می تواند درد و محدودیت حرکتی ایجاد شده را کاهش داده و به کنترل بیماری و کاهش عوارض ناشی از آن کمک کند.
تمرینات کششی و تقویتی فیزیوتراپی زانو با تقویت عضلات زانو نقش موثری در فرایند بهبودی دارد.
فیزیوتراپی دامنه حرکتی زانو را افزایش داده و به کاهش خشکی آن کمک می کند.
لیزر پرتوان ، شاک ویوتراپی ، تمرین درمانی و الکتروتراپی برای کمک به مبتلایان به آرتروز زانو توسط فیزیوتراپیست مورد استفاده قرار می گیرند.
برای تسکین موقتی درد با نظر پزشک می توان از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و داروهای کورتونی تزریقی استفاده کرد.
در صورتی که شدت تخریب زانو بحدی باشد که با روش های ذکر شده نتوان درد و مشکلات بیمار را کاهش داد عمل جراحی انجام می گیرد.
جراحی تعویض مفصل زانو و آرتروسکوپی مفصل زانو با تشخیص ارتوپد زانو برای مبتلایان به آرتروز پیشرفته مفصل زانو انجام می گیرند.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی زانو – فیزیوتراپی در ونک – بهترین کلینیک فیزیوتراپی در غرب تهران
